De run op gemeentesubsidie: gaat de geschiedenis zich herhalen?
Onder druk worden soms de mooiste prestaties geleverd op sportief, cultureel en artistiek gebied.
Facebook staat vol van die voorbeelden.
Heel anders werkt het binnen het sociaal domein waar onder extreme druk in een zeer korte tijdsperiode enorme wijzigingen in participatie, zorg en welzijn worden doorgevoerd.
Zo heb ik te doen met ambtenaren die onder een ongekende werkdruk extreem veel verordeningen en aanbestedingen moeten doorvoeren. Maar ook in instellingsland staat het licht op rood. Het is overleven op subsidiegebied, terwijl er tegelijkertijd een inhoudelijk kwaliteitslag gemaakt moet worden. Die druk leidt gemakkelijk tot een staat van oorlog binnen de top van het management die zich voor bijna onoplosbare dilemma’s ziet gesteld. Het ligt dan voor de hand om met elkaar ruzie te gaan maken.
Run op subsidies
Een geheel andere dynamiek ontwaar ik bij burgerinitiatieven (BI’s). In een veranderende lokale wereld komt er meer ruimte voor kleinschalige projecten ter verbetering van het leefklimaat in buurt en wijk, gedragen door de actieve burger. De koplopers ontwikkelen zich in snel tempo tot dynamische professionele bedrijfsvoeringen. En richten daarbij hun blik op de overheid, omdat ze taken verrichten die vallen binnen het domein van het gesubsidieerde zorg+ welzijn circuit.
En daarmee is de run op subsidies begonnen, zonder dat de overheid scherpe bestuurlijke kaders heeft kunnen maken om de nieuwe aanvragen goed te beoordelen.
De verwarring wordt nog groter omdat BI’s hun werkzaamheden en beleid niet of nauwelijks onderling afstemmen. Laat staan dat zij gezamenlijk onderzoeken hoe zij vanuit gelijkwaardigheid en samenwerking kunnen meedoen in de gemeentelijke aanbesteding voor subsidiegelden.
Ieder voor zich en de gemeente voor allen
Of in Jip en Janneke taal: ieder voor zich en de overheid voor ons allen. Als de gemeente zich vervolgens laat verleiden tot een soort hap en snap toekenning van gelden is de Calimero reactie van: “Zij wel en wij niet, dat is niet eerlijk ’ voorspelbaar. Zeg dan maar dag tegen innovatie!
En daarmee ontstaat een bijna hilarische kopie van ‘welzijn en zorg oude stijl’, waarbij instellingen vooral hun eigen belangen behartigden, slecht samenwerkten en met regelmaat projecten bedachten die niet gedragen werden door hun doelgroepen. De eerste voorbeelden daarvan dienden zich al weer aan in Amersfoort.
De hamvraag voor BI’s is dan ook: gaan we weer ‘instellingtje’ spelen of trekken we lessen uit het verleden.
Verdomd menselijk
Het lastige van deze geschiedenis die zich dreigt te herhalen is, dat dit proces zo verdomde ‘menselijk’ is. Wat emotioneel en relationeel het meest nabij is krijgt natuurlijk altijd voorrang.
Wil echter de ‘transitie van de actieve burger’ slagen, dan zullen we ook aan onze eigen transformatie aandacht moeten besteden. En dat is een taaie ‘mindset’ in een tijdperk waarin we collectief denken zijn gaan beperken tot de grenzen van onze voor en achtertuin, straat of buurt.
Gelukkig ken ik gangmakers van initiatieven in Amersfoort die over de grenzen van hun werk kunnen kijken wat de stad, buurten en wijken nodig hebben, die samenwerking en afstemming zoeken.
Zij zijn mijn nieuwe helden, die mij hoop geven omdat ik steeds weer energie van hen krijg.
En ook de inspiratie om dit soort irritante blogs om zeven uur ’s morgens te schrijven.
Scherp waargenomen! In Zoetermeer zien we hetzelfde gebeuren.
Jan Geerdes
Reactie:
Scherp waargenomen! In Zoetermeer zien we hetzelfde gebeuren.