Groene zorgen.
Frank Boerboom/Janine Wegman is vaste blogger voor www.riorotterdam.nl , een prachtige. Stadswebsite. In de wijk Feyenoord in Rotterdam Zuid beheert hij als wijktuinman een buurttuin, met deelnemers die leven aan de onderkant van de samenleving.
In ‘Groene zorgen’ wordt de weerbarstige praktijk geschetst van een overheid die graag ‘groen’ wil denken, maar verstrikt raakt in de eigen regelgeving en bureaucratie.
Frank/Janine weet daar op geheel originele wijze mee op te gaan.
Groene zorgen
Rotterdam heeft het zwaar voor de kiezen. Met ingang van 2015 is de zorg in de schoot geworpen van de gemeente, zelfde taken maar met veel minder geld. In de ongezondste stad met de armste bevolking is dat geen sinecure. De Haarlemmerolie die over deze uitdaging wordt gegoten heet burgerparticipatie en dat we in Rotterdam het grootste werkloosheidsgetal kennen is daarbij dan weer mooi meegenomen. Er staan er veel aan de kant die ook maar eens mee moeten gaan doen.
Op een regenachtige maandagochtend werden wij, groene amateurs, door de bijna voltallige ambtelijke top onthaald op een groene conferentie; eens zien of daar nog iets te halen valt. De locatie Belvedere in Katendrecht is majestueus en de broodjes waren lekker. Daarmee is alle positiefs zo’n beetje gezegd. Verschillende succesvolle projecten mochten zich presenteren. Ik maakte kennis met een loonbedrijf dat gehandicapten weer opneemt in het arbeidsproces en zo trots creëert. Ik keek naar een filmpje van een stadslandbouwbedrijf dat gezond eten voor de voedselbank maakt met een mix van allerlei medewerkers. Dat sommigen hen door het leven zwaar getekend waren kon je zo wel zien. ‘Er staat geen etiket op je neus bij ons’ was de begeleidende boodschap van kracht. En zo passeerden er meer prachtige groenprojecten de revue. Gemeenschappelijk was dat ze stuk voor stuk last hadden van de gemeente; het loonbedrijf kan niet meedoen met aanbestedingen want ze zijn niet groot genoeg. Het stadslandbouwbedrijf moet wijken voor nieuwbouw maar krijgt geen alternatieve locatie. Andere krijgen het complete boek met vergunningseisen over zich heen waardoor bedrijfsvoering onmogelijk is. Beetje masochisties moet je als gemeente zijn wanneer je de groenen op je feestje uitnodigt. En telkens werd een presentatie afgesloten met een publieksvraag die suggereerde dat we iets niet goed hadden gedaan.
Er was ook een wetenschapsjournalist die met allerlei onderzoek staafde dat groen goed voor ons is. Dit is bewezen langs allerlei martelpraktijken. Mensen zijn in ratelende MRI-scanners gelegd en moesten plaatjes kijken van steden en natuurgebieden. Hersenactiviteit werd gemeten en van groen blijk je minders stress te krijgen. In Berlijn hebben ze een muizenspeeltuin gebouwd en de bewonertjes met zenders uitgerust: de spelende muis ontwikkelt de meeste hersens! De guru van het Creatief Beheer tuinmannengilde, Rini Biemans, roept het al jaren maar nu hoorden we het eens van een ander.
Na de voortreffelijke lunch werd het tijd om in groepen uiteen te gaan. De kansen en belemmeringen onderzoeken met de bedoeling de mooiste ideeën in een tweede ronde uit te werken. In ons clubje werd het gebrek aan gevoel van eigenaarschap van een landje geopperd als ambtelijke belemmering. Terwijl ze wel allemaal hun eigen competentie beschermen. Ik bracht mijn kennis in van een studiereis naar de buurttuinen van Parijs. Daar stelt een verordening dat bewonersgroepen een landje kunnen claimen als de overheid er geen plannen mee kan tonen. De gemeente heeft te zorgen voor een wateraansluiting en een gereedschapshokje, waarna de bemoeienis stopt.
In de ophaalronde van ideeën presenteerde een stadsingenieur het plan om alle problematiese publieke ruimte in kaart te brengen en op markplaats in de aanbieding te zetten. Daar sloot ik me subiet bij aan en in no-time hadden we alle denkbare bezwaren getackled.
Wethouder Eerdmans verwaardigde zich niet om de plannen in ontvangst te nemen en stuurde zijn hoogste ambtenaar. Indachtig de nieuwe participatie-doctrine werd alles teruggekaatst ‘begin gewoon maar, daar heb je ons toch niet voor nodig’. Een plan om vrouwen in achterstandswijken geleidelijk toe te leiden naar onderhoud van de buitenruimte werd zelfs bruusk afgeserveerd. Een ambtenaar met politiek gevoel weet dat je daar bij een leefbaar-college niet mee aan moet komen.
Ik wist het concept ‘marktplaats voor publieke ruimte’ met verve te presenteren zodat ik de zaal op mijn hand kreeg. Mevrouw de topambtenaar weet ook wel dat zo’n plan makkelijk kan struikelen en verstrekte ter plekke een opdracht aan een referendaris tweede klas om het plan samen met mij uit te werken. In de nababbel fluisterde een kenner me toe dat zo’n buitenruimte-kaart allang intern circuleerde maar om moverende reden niet openbaar gemaakt wordt. Wist ik ook wel maar de toegewezen ambtenaar is een leuke meid en ik ben ook maar werkeloos.
Frank/Janine