door Daan Vosskuhler
Het welzijnswerk in Amersfoort gaat ingrijpend op de schop. De voorzet daartoe kwam in 2015 toen de gemeentelijke afdeling SamenLeven een gedurfde Peilnota publiceerde rond de verbinding van informele bewonersinitiatieven rond zorg en aandacht met het werk van wijkprofessionals. Met een moeilijk woord: de SBI ( Sociale Basis Infrastructuur ) was geboren.
Ook werd in de plannen in een klap een eind gemaakt al de onoverzichtelijkheid van zo’n 15 welzijnsinstellingen die in de Amersfoortse wijken werkzaam waren. Het moet gezegd: zij blonken bepaald niet uit in onderlinge samenwerking en dat ging ten koste van output en kwaliteit. Er moest een coördinerende partij komen die al het wijkwerk zou gaan aansturen.
Die partij, Indebuurt033, een coalitie van Welzin, Mee en B&A, is inmiddels een paar maanden actief met de voorbereiding van de SBI, die op 1 januari 2017 formeel van start gaat. Dat is een immense klus, die in een zeer korte tijd haar beslag moet krijgen.
Op de website: www.indebuurt033.nl kunt u de ontwikkelingen volgen.
“Mooi”, hoor ik u zeggen, “maar wat verandert er nu voor de bewoners?”
De SBI is meer dan een inspraakrondje langs de wijken, zoals we die in het verleden wel kenden. De burger werd gehoord en moest afwachten wat er uit de inspraak zou komen. Het was ook vaak een proces van “U vraagt en wij draaien”, waarbij professionals de regie hadden bij de uitvoering van activiteiten en de bewoners in de rol van consument van welzijnsaanbod te recht kwamen.
“De buurt beslist”
Het is wel even wennen voor bewoners en instellingen, maar het staat er toch echt. Bewoners krijgen het voortouw in de bepaling van wat hun buurt/wijk nodig heeft rond ontmoeting, informatie en ondersteuning aan minder zelfredzame buurtbewoners. Dat wordt een groeiproces omdat zo’n omslag niet van de ene op de andere dag gerealiseerd kan worden.
Bovendien moeten actieve bewonersgroepen ook niet de fout maken van de instellingen in het verleden: “Ieder voor zich en de gemeentesubsidie voor ons allen…”
Een hechte samenwerking in netwerken van bewoners en professionals vormt dus het hart van het ‘nieuwe werken’.
Het ‘nieuwe werken’
In ‘het nieuwe werken’ maken wijkbewoners samen met wijkprofessionals wijkplannen, die heel scherp per jaar aangeven waar de prioriteiten liggen. Moet er bijvoorbeeld meer ruimte komen om vereenzaming onder bejaarden tegen te gaan, krijgt jeugd een prioriteit omdat er steeds meer signalen zichtbaar zijn rond schooluitval en zinloos rondhangen met alle gevolgen van dien? En vervolgens wordt gekeken wie die prioriteiten het best uit kan voeren. Dat kunnen anders dan voorheen ook ‘professionele buurtbewoners ’zijn. Kortom de keuze wordt meer ingegeven door de benodigde kwaliteit dan door de vanzelfsprekendheid dat een vaste instelling de klus gaat doen. En na een jaar beoordelen burgers en professionals de resultaten en stellen nieuwe doelen voor het volgende jaar.
Nieuwe wijkplannen en enthousiaste bewoners
Indebuurt033 heeft inmiddels een begin gemaakt met het ‘ophalen van wensen en prioriteiten in de wijken’, die nodig zijn om de Wijkplannen voor 2017 te maken.
In hoog tempo worden de wijken aangedaan. En is het niet ongebruikelijk dat er 40 tot 50 mensen in een zaal zitten, die zich de kans om actief mee te denken en te beslissen niet laten ontnemen.
Bewonersnetwerken
Nu al is zichtbaar dat actieve bewonersnetwerken de kans pakken om in de voorhoede hun invloed te laten gelden in het werken aan vitale wijken. En dat is een belangrijke ‘cultuurbreuk’ met het recente verleden. Veel actieve wijkbewoners wachten zelfs niet op hun eerste Wijkbijeenkomst die door Indebuurt033 wordt georganiseerd, maar komen al voor die bijeenkomst samen om te onderzoeken wat hun wijk nodig heeft rond welzijn en zorg. Kortom de nieuwe SBI-aanpak werpt nu reeds zijn vruchten af.
In een volgend bericht zal worden beschreven hoe een en ander concreet in z’n werk gaat.