Leegstand x woonbehoefte = actie
Blog bron: Z voor zelfbouw en zelfbeheer
Wat krijg je als je de groeiende leegstand in kantoren en maatschappelijk vastgoed combineert met de toenemende druk op de woningmarkt. Ik zou zeggen: actie! Maar die actie zie ik niet. Ik zie wel partijen die terugtreden of de kat uit de boom kijken. Ondertussen ligt er een onmiskenbare opgave; wie pakt ‘m op?
Leegstand in cijfers
- In Amersfoort is de kantorenleegstand naar 25% gestegen; op een totaal van 825.000 m2 is dat meer dan 200.000 m2 (bron:DTZ jan. 2015).
- In 2020 wordt de structurele kantoorbehoefte op 60% van huidige aanbod geschat (bron: OfficeRank april 2015). Voor Amersfoort zou het overschot dan verder stijgen tot 325.000 m2.
- Behalve kantoren staan ook andere soorten vastgoed leeg; o.a. gemeentelijk vastgoed (bron: amersfoort/stadsmakelaar), scholen (bron: AD april 2015) en kerken.
Woningbehoefte in cijfers
- Regio Amersfoort zal tussen 2013 en 2040 te maken krijgen met een uitbreidingsvraag van 24.000 tot 45.000 woningen (bron: EIB 2014).
- Tot 2020 neemt aantal huishoudens met lage inkomens (> € 34.000) met ruim 3.000 toe (bron: Gemeente Amersfoort, nov. 2014).
- Het aantal woningzoekenden in Amersfoort bedroeg eind 2014 circa 24.000. De gemiddelde wachttijd is in de loop der jaren gestegen naar ruim 5 jaar (bron: Rapportage Woonkompas 3e kwartaal 2014).
- Daarboven op dienen in 2015 twee keer zoveel asielzoekers gehuisvest te worden als in 2014. (Bron: RTV Utrecht maart 2015).
Mijn stelling: leegstand x woonbehoefte = actie. Maar wie moet die actie ondernemen? Onze woningcorporaties lijken uitgebouwd, traditionele investeerders zoeken slechts de krenten in de pap, en de gemeente wil alleen maar faciliteren …..
Er ligt een onmiskenbare opgave; maar wie pakt ‘m op?
Marc van Leent
Beste Marc,
Goed dat je cijfers geeft, die laten zien hoe schreef de leegstand aan het groeien is en een terechte constatering dat het uitblijven van initiatieven op dit gebied uitblijven. Veel gemiste kansen dus, terwijl er juist zoveel burgers zijn die jaren moeten wachten op een huurwoning. Met corporaties die vaak alleen nog economisch aan het overleven zijn, onroerend goed bedrijven die leegstand fiscaal kunnen compenseren en een overheid die dankbaar gebruik maakt van ‘de regie loslaten’, is het rond de belangrijkste actoren opvallend stil. Waar zit dan de hefboom? Je zou verwachten dat vormen van er burgerinitiatief, dan wel particulier initiatief opkomen bijvoorbeeld in de vorm van wooncoöperaties, die panden gaan verwerven en verbouwen ten behoeve van huisvesting. Maar als die er al zijn, gaan ze wellicht eerder voor nieuwbouw of de verbouwing van meer aansprekende panden zoals de Zonnehof. En waar zijn de ‘sociale’ ondernemers, die .wel willen investeren en genoegen nemen met een relatief bescheiden, maar stabiel rendement? Politiek gezien zou de overheid langdurige leegstand financieel onaantrekkelijk te maken en fiscale voordelen moeten bieden voor het ‘omkatten’van bedrijfsruimte naar sociale woningbouw, bijvoorbeeld voor studenten en starters. De gemeente Amersfoort zou tenminste 1 pilot kunnen faciliteren om te experimenteren met zo’n project. Maar voorlopig ben je nog even een roepende in de woestijn, vrees ik. Wat jouw rol er trouwens niet minder belangrijk op maakt, wel vermoeiender.
Op zich vind ik de combinatie leegstaande kantoorgebouwen en asielzoekers interessant. Daar ligt een duidelijke vraag en een duidelijk aanbod. Beide al jaren schrijnend en gevolg van voor iedereen zichtbaar grootschalig maatschappelijk wanbeleid.
Wat kunnen we daar als eenvoudige individuen aan doen? Beginnen met 1 kantoorgebouw en een handjevol asielzoekers bijeen brengen?
Maar dat vraagt dan wel om een ‘organisch plan van aanpak’.
Meteen een stuk integratie erbij, bijvoorbeeld door samen de verbouwing van het pand aan te pakken. Zijn daar Nederlandse vrijwilligers genoeg voor te vinden?
Zorgen voor werk en inkomen. Zouden de bewoners en begeleiders met elkaar één of meerdere bedrijven kunnen opzetten.
Is er genoeg geld voor zo’n project bij elkaar te krijgen?
Is er genoeg ondersteuning vanuit de gemeente politiek voor zo’n experiment of project te vinden?
Ik heb het idee dat we gewoon met een paar mensen de handen uit de mouwen moeten steken en dan mar kijken waar het schip strandt (om in asielzoekersbeelden te spreken).