Rond de transities en alle veranderingen binnen het sociaal domein die er aan komen is er niemand die nog enig overzicht heeft.
Gelukkig wordt dat gerelativeerd met de opmerking dat het nu eenmaal gaat om een samenleving in verandering en dat een zekere mate van ongewisheid daarbij hoort.
Een beetje pijnlijk voor de medeburger die sterk afhankelijk is van professionele zorg, maar die burger moet zich maar troosten met de uitspraak van de verantwoordelijke minister die stelt dat de zorg nu eenmaal geen werkverschaffingsproject is en dat de critici van haar beleid zwartkijkers zijn.(1)
Als met dit soort retoriek de zorgen en inhoudelijke kritiek worden gepareerd weet ik wel hoe de zaken ervoor staan.
Gemakkelijk praten
In zekere zin heeft de minister ook gemakkelijk praten, immers het grootste deel van de uitvoering van de stelselwijzigingen liggen bij de gemeenten,die “meer kwaliteit voor minder geld” moeten gaan bieden. Dat je voor die zorg op maat en dichter bij de burger meer extra menskracht nodig hebt is nauwelijks aan de orde. Maar extra menskracht gaat ten koste van het besteedbare bedrag dat gemeenten ontvangen voor zorg en arbeidstrajecten.
Ik heb te doen met de gemeente ambtenaren en bestuurders die zich een slag de rondte moeten werken om voor 1 januari 2015 een immense operatie vorm en inhoud te geven en ongetwijfeld de rekening van de burger gepresenteerd krijgen als er tal van zaken niet goed geregeld blijken te zijn.
De verwarring houdt echter niet op bij de uitvoering van de transities rond ‘werken naar vermogen’, zorg en welzijn. De transitie van de burger, die zich het ‘nieuwe denken’ eigen moet gaan maken, door bij een zorgvraag eerst te onderzoeken of deze binnen een netwerk van familie of buren beantwoord kan worden, wordt gekoppeld aan het ‘nieuwe werken’ van zorg+welzijnsinstellingen.
Die ‘kanteling’ vormt de wankele peiler waarop de legitimatie van de nieuwe zorg is gebaseerd.
Theorie en praktijk zullen – als zo vaak bij overheidsmaatregelen- heftig gaan botsen en om menige reparatie vragen.
Kanteling?
Uit een klanttevredenheidsonderzoek van de enkele Brabantse gemeenten blijkt dat driekwart van de cliënten geen idee heeft wat ‘de kanteling’ is. Intussen vinden de meeste Nederlanders wél dat het eigen netwerk eerst moet worden ingeschakeld.
Maar ook bij instellingen zie ik dat het veel beleden credo van het nieuwe ‘vraaggerichte werken’ nog lang niet tussen de oren is afgedaald.
Neem nu een plaatselijke welzijnsorganisatie die onlangs een nieuw project “WIJKgenoten” lanceerde, dat geheel niet vraaggericht burgers gaat leren hun buren te helpen.
Ik dacht dat het juist de bedoeling was dat die burgers daar zelf eens mee aan de slag gingen maar troost me met de heerlijke slagroomschitte die ik ontvang als ik 5 nieuwe WIJKgenoten aanbreng.
Meteen naar de overkant gehold en daar een complete schoolklas ingeschreven. Immers wijkgenoten kunnen’ jong of oud zijn, in spijkerbroek of maatpak!’
Gaan we binnenkort met z’n allen schnitte eten, voeg daar het kopje koffie van de Burendag van Douwe Egberts bij en het wordt nog wel wat met de nieuwe samenhang in de wijk.
(1) Minister Schippers van Volksgezondheid vindt dat de vakbonden en de oppositiepartijen de gevolgen van de bezuinigingen op de thuiszorg overdrijven. ‘De zorg is geen werkgelegenheidsproject’, zegt zij. ‘Er werken 1,3 miljoen mensen in de zorg. Bij de ontslagen in de thuiszorg gaat het om een heel klein percentage daarvan.’